شاید زمانی که نخستین شهرداری ایران در سال ۱۲۸۶ در تهران فعالیت خود را آغاز کرد هیچ کس فکر نمی‌کرد امروز این نهاد مردمی و خدمت‌رسان به یکی از اصلی‌ترین دستگاه‌های خدماتی شهرها تبدیل شود، دستگاهی که بیشترین ارتباط را با شهروندان دارد و نیروهای خدوم آن در تمام ساعات شبانه‌روز در حال خدمت‌رسانی به مردم باشند.
و امروز نقش شهرداری‌ها و دهیاری ها بسیار پررنگتر از گذشته شده به گونه ای که رمز موفقیت شهرداری خدمت به مردم است.
اگر بخواهیم گوشه ای از خدمات و زحمات مجموعه شهرداری ها و دهیاری ها را بازگو کنیم می توانیم به ایجاد خیابان ها ، کوچه ها و میادین ، پارک ها و باغ های عمومی و پیشنهاد اصلاح نقشه معابر شهر و روستا و …اشاره کنیم.
تنظیف و نگهداری و معابر و اماکن عمومی مردم و مجاری آب های سطحی و فاضلاب های سطحی نیز یک از اموراتی است که روزانه توسط کارگران شهرداری ها و دهیاری ها انجام می گیرد.
کارگران خدوم شهرداری ها و دهیاری ها که صبح‌ها پا به پای خورشید به خیابان می‌آیند، اما دیرتر از خورشید به منزل خود باز می گردند، با دست‌های پینه بسته‌اشان، جاروی دسته بلند را بر سطح کوچه می‌کشند و گرد و غبار نگاه‌ها و قدم‌های خسته عابران را جارو می‌کنند، گاهی کنار جوی می‌ایستند و به جارویشان تکیه می‌دهد تا خستگی‌اشان برطرف شود.
با نگاهی هر چند گذرا به زحمات کارگران زحمت کش دهیاری ها و شهرداری ها متوجه می‌شویم که باوجود در صحنه بودن همیشگی آنان دردها، رنج‌ها و دغدغه‌های آنان کمتر دیده می‌شود.
حفظ اموال منقول و غیر منقول شهر، تنظیم بیلان و دخل و خرج شهرداری ، تهیه آمار مربوط به امور جمعیتی شهری و موالید و متوفیات جهت استفاده برنامه های شهری، مقررات صنفی صدور جواز کسب، صدور پروانه ساختمانی ، رفع مزاحمت های ساختمانی و جلوگیری از سد معبر و وصول عوارض طبق مقررات مصوب و دیگر کارهای سخت و طاقت فرسایی که شهرداری ها و دهیاری ها در راستای بهتر انجام گرفتن امورات شهر انجام می دهند تا زندگی مناسب و همراه با شور و نشاط اجتماعی را برای شهروندان رقم بزنند.
در سال ۹۲ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۱۴ تیرماه به عنوان روز شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در تقویم رسمی کشور نامگذاری شد.
قطعا هدف شورای عالی انقلاب فرهنگی از نامگذاری چنین روزی، آشنایی آحاد مردم جامعه با عملکرد و خدمات شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، ارتقاء منزلت خانواده بزرگ شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، هم‌افزایی و افزایش همدلی و تعامل مردم و خانواده با مدیریت شهری و روستایی اطلاع‌رسانی در راستای آشنایی با رویکردها، سیاست‌ها و برنامه‌های کشور در ارتباط با مدیریت شهری و روستایی است.
روز شهرداری ها و دهیاری ها روزی است که باید فارغ از جملات تیتر وار و شعاری آن را به شهروندان تبریک گفت چراکه روز شهرداری‌ها و دهیاری ها روزی متعلق به شهروندان است.