وضعیت نگران کننده و اسفناک باغ “برجی ریز” مدیریت شهری زرین شهر را بر آن داشت تا هرچه زودتر به این اثر تاریخی کهن جان دوباره ای بدهد.
میراث فرهنگی امانتی است، از گذشتگان برای گذر به آیندگان چرا که آثار تاریخی و بناهای یادگار مانده از پیشینیان اطلاعاتی زیادی درباره سبک معماری و حتی دانستنی‌هایی درباره شیوه زندگی، فرهنگ، باورها و برخی دیگر مسایل را برایمان بازگو می‌کند. گرچه در گذشته بعضی بناها و خانه‌های تاریخی ارزشمند را به دلایل مختلف از دست داده‌ایم، اما هنوز برای حفظ آنچه باقیمانده فرصت داریم، امروز همچنان در سایه سکوت، انفعال و بی‌برنامه‌گی؛ میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان برخی میراث کهن باقی مانده در شهرستان لنجان نیز رو به نابودی می‌رود.
با توجه به کارنامه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در شهرستان لنجان؛ بیم از نابودی باغ برجی ریز بسیاری از دوستداران میراث کهن در شهرستان لنجان را نگران کرده است. چرا که نگهداری و مرمت آثار تاریخی به طور معمول هزینه‌هایی را می‌طلبد که از کمتر فردی به تنهایی بر می‌آید و اینجاست که نقش حمایتی میراث فرهنگی پر رنگ می‌شود، اما دقیقا مشکل از همین جا آغاز می‌شود. علی‌رغم ویژگی‌های برجسته تاریخی و آثار ارزشمند همچون کبوترخانه باغ برجی ریز، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان هیچ برنامه‌ای نداشته و کم‌توجهی به حفاظت و نگهداری از این اثر تاریخی بسیار ارزشمند، گویای واقعیت تلخ نابودی تدریجی این میراث کهن است. نباید فراموش کرد حفظ معدود آثار کهن باقی مانده در زرین شهر نیازمند یک خیز بلند برای تحولی جدی بوده و این مهم نیازمند صرف هزینه است، چرا که تنها با حرف نمی‌توان آثار کهن را حفظ و نگهداری کرد.
میثم محمدی شهردار زرین شهر از ورود شهرداری برای مرمت و حفظ این اثر تاریخی خبر داد و اظهار کرد: متاسفانه بی‌توجهی همه به گنجینه‌های کهن سبب شده است، بسیاری از این آثار برای همیشه از صفحه گیتی رخت بر بسته و برخی آثار باقی مانده نیز با خطر نابودی رو به رو شود.
وی افزود: با توجه به اینکه قدمت کبوترخانه باغ برجی شرقی ریز (زرین شهر) به اواخر قاجار باز می‌گردد، متاسفانه طی سال‌های گذشته تا به امروز هیچ اتفاق تازه‌ای برای مرمت این بنای تاریخی انجام نگرفته و این در حالی است، که حال این برج کبوتر هر روز وخیم‌تر می‌شود.
شهردار زرین شهر تصریح کرد: امروز، این برج کبوتر به حال ویرانی افتاده و در حال ریزش است، از این رو با توجه به نگاه مدیریت شهری زرین شهر به حوزه گردشگری برآن شدیم در راستای مرمت و حفظ این میراث گران‌بها وارد میدان عمل شویم.
وی با اشاره به بودجه ۹۷ شهرداری زرین شهر، ادامه داد: در بودجه ۹۷ شهرداری زرین شهر در حوزه عمرانی، پرداخت دیون و مطالبات گذشته و همچنین اتمام پروژه‌های نیمه تمام شهرداری زرین شهر در اولویت قرار گرفته‌اند و به نوعی بودجه سال آینده بر اساس مطالبات مردم بسته شده است.
محمدی اضافه کرد: باید توجه داشت در بودجه ۹۷ شهرداری زرین شهر پروژه جدیدی تعریف نشده، اما با توجه به اهمیت حفظ آثار کهن باقی مانده در زرین شهر، در بودجه شهرداری، اعتباراتی برای احیای دو بنای تاریخی کبوترخانه باغ برجی ریز و همچنین مسجد صباحی در نظر گرفته شد تا بتوانیم این اثر زیبا را مرمت و حفظ کنیم.
وی بافت تاریخی و آثار کهن را شناسنامه زرین شهر دانست و عنوان کرد: بناهایی همچون برج کبوتر ریز، حمام ساحل، مسجد صباحی و مسجد جامع زرین شهر با آن معماری خارق‌العاده و رازآمیز خود نشان از روح تاریخ در زرین شهر دارد که باید این آثار به درستی حفظ شوند و تخصیص اعتبار برای مرمت کبوترخانه باغ برجی ریز در گام نخست نجات این اثر تاریخی بوده است.
شهردار زرین شهر خاطرنشان کرد: مدیریت شهری زرین شهر در دوره پنجم بر این باور است، یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه شهری حفظ، مرمت، احیا و بازآفرینی گنجینه ارزشمند میراث ملموس فرهنگی به عنوان محور توسعه شهری در قالب صنعت گردشگری بوده، از این رو توجه به ایجاد زیرساخت‌ها، حفظ و نگهداری آثار تاریخی و باستانی و همچنین تبلیغات و برندسازی از جمله مواردی است، که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی متذکر شد: نباید فراموش کرد امروز دیگر صنعتی بودن یک شهر جزء افتخارات آن شهر محسوب نمی‌شود، بلکه وجود آثار کهن، کارگاه‌های صنایع دستی، فرهنگسراها، فضاها و گالری‌ها و همچنین حضور هنرمندان، فرهیختگان، ادیبان و کارآفرینان است، که به آن شهر ارزش می‌بخشد
.
محمدی تاکید کرد: از این رو مرمت و احیای بناهای فاخری چون کبوترخانه باغ برجی ریز و مسجد صباحی به منظور توسعه زیرساخت‌های گردشگری زرین شهر به اجرا درخواهد آمد، چراکه مسجد صباحی نیز ریشه در تاریخ ریز قدیم دارد و به نوعی این مکان تاریخپه زرین شهر به حساب می‌آید و در قدیم الایام مسیر مسجد جامع و مسجد صباحی محور اصلی ریز بوده و ترددها در این مسیر انجام می‌گرفته است.
وی یادآور شد: امروز نیز مسجد صباحی در بین مردم جایگاهی ویژه‌ای داشته و همچنان سنت کهن «نذری پزان» در این مکان همچون قدیم الایام رواج دارد بر همین اساس مسجد صباحی نیز همچون باغ برجی ریز نیازمند احیا است، در همین راستا طرحی برای آن پیش‌بینی شده تا بتوانیم آداب و رسوم پخت نذری و مراسمات مذهبی را حفظ و به نسل‌های آینده معرفی کنیم.
شهردار زرین شهر تصریح کرد: نکته قابل توجه در مسجد صباحی آن است، که از گذشته تاکنون نذر در این مکان به شیوه‌های گوناگونی اجرا می‌شده، گاهی نذر بسیار ساده و در حد روشن کردن یک شمع و گاه به صورت پخت کاچی، آش، خواندن دعاهای مختلف و پهن کردن سفره‌های بزرگ نذری بوده است
.
وی ادامه داد: ما بر این باوریم با احیای این دو اثر تاریخی می‌توان در آینده، بافت تاریخی ریز را به صورت مدلی جدید مورد استفاده قرار داد و مسیر بین باغ برجی و مسجد صباحی را به عنوان محور گردشگری تعریف کرد تا شهروندان و همچنین گردشگران این مسیر را پیاده طی کرده و از طبیعت بکر و همچنین بافت زیبای این مسیر لذت ببرند، چرا که ما براین باوریم دوران گذشته جلوه‌های رازآمیزی دارد که با استفاده از شیوه‌های نوین و خلاق می‌توان آن‌را برای گردشگران به نماش گذاشت و حس خوشایند شریک شدن درسرنوشت را برای بازدید کنندگان آشکار کرد.
محمدی عنوان کرد: البته در آینده مسجد جامع نیز با این دو اثر تاریخی لینک شده و مثلثی را برای تقویت حوزه گردشگری زرین شهر رقم خواهد زد و این مثلث تاریخی هویت شهر را برای گردشگران به نمایش خواهند گذاشت.
وی گفت: در روزگاری که تکنولوژی‌های مدرن مردم را از سفر و گردش در شهر غافل کرده، می‌توان با احیا و یادآوری خاطرات گذشته برای شهروندان به گردشگری شهری رونق بخشید و قطعا وجود طبیعت بکر و زیبا و همچنین اماکن تاریخی و مذهبی در زرین شهر، این شهر می‌تواند به عنوان مقصد گردشگری بسیاری از مسافران در شهرهای هم‌جوار و دور انتخاب شود.